EDUKACJA EKOLOGICZNA
Program Edukacji Ekologicznej autorstwa Ewy Gawędy przeznaczony jest dla uczniów o rozszerzonym nauczaniu przedmiotów przyrodniczych. Przyjęty decyzją Rady Pedagogicznej we wrześniu 2004 roku jest realizowany od ponad 12 lat przez nauczycieli biologii, chemii i geografii tj. Ewę Gawędę, Joannę Moskałę, Beatę Szwagrzyk, Dorotę Hańderek.
Głównym celem programu jest kształtowanie postaw proekologicznych wśród młodzieży, przekonanie o konieczności ochrony przyrody, a w tym właściwego zachowania na terenach objętych ochroną, pozytywnego oddziaływania na naturalne środowisko lokalne. Podejmowane działania zmierzają również do rozbudzania w uczniach poczucia odpowiedzialności za obecny i przyszły stan środowiska, uświadamiania potrzeby racjonalnego gospodarowania zasobami odnawialnymi i nieodnawialnymi.
W ramach tego programu realizowane są różnorodne wycieczki i zajęcia edukacyjne w terenie:
- Rezerwat torfowiskowy Rotuz w Landeku
Młodzież poznaje tu struktury torfowiska przejściowego z charakterystycznymi gatunkami roślin naczyniowych (rosiczka okrągłolistna, bagno zwyczajne, kruszyna pospolita, wełnianka wąskolistna, przygiełka blada), mszaków, wątrobowców, porostów. Obserwuje ewolucję ekosystemów, poznają zjawisko sukcesji wtórnej i jej znaczenie. Dodatkowo zaznajamiają się ze stosowanymi w praktyce formami ochrony przyrody w tym ochroną ścisłą, bierną, in situ, ochroną gatunkową roślin i zwierząt.
- Bank genów drzew leśnych – Świerka Istebniańskiego
W tym banku prezentowane są zasady funkcjonowania banku genów jako przykładu ochrony przyrody typu ex situ drzewostanów świerkowych rasy istebniańskiej, zjawisko restytucji, różnorodność biologiczną na poziomie gatunkowym i ekosystemowym, przyczyny spadku różnorodności genetycznej, zanikania siedlisk i ekosystemów. Dodatkową atrakcją jest wizyta w wolierze pokazowej głuszca.
- Rezerwat leśny „Skarpa Wiślicka”w Skoczowie
W tym miejscu uczniowie mają możliwość zaobserwowania fenologicznych przemian runa lasu liściastego – aspekt wiosenny, poznania strategii roślin runa leśnego (geofitów) w wykorzystaniu światła, zaobserwowania warstwowej budowy ekosystemu leśnego, obserwacji różnorodności zbiorowiska bukowego, łęgowego, poznania roli światła w procesie fotosyntezy, w przepływie energii i obiegu materii w ekosystemach i sieciach troficznych, zapoznania z formami ochrony przyrody, ze szczególnym uwzględnieniem rezerwatu leśnego.
- Ogrody do zwiedzania Kapias w Goczałkowicach
Celem odwiedzania tego miejsca jest zapoznanie z gatunkami charakterystycznymi dla różnych stref klimatycznych, adaptacją roślin do warunków środowiska, poznanie wpływu gatunków inwazyjnych na ekosystem oraz korzyści i zagrożenia płynące z uprawy roślin modyfikowanych genetycznie. Ważne jest dostrzeżenie, że działalność człowieka może przyczynić się do zachowania różnorodności biologicznej poprzez zachowanie starych, rodzimych odmian roślin uprawnych.
- Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Ustroniu
Umożliwia obserwację wpływu człowieka na gospodarkę leśną, sposoby gospodarowania zasobami leśnymi i kierunki zmian następujących w wyniku zalesiania i wylesiania.
- Góra Żar – Hydroelektrownia Szczytowo – Pompowa
Wizyta w tym miejscu daje okazję do zapoznania z piętrowością roślinną, oceniania możliwości zrównoważonego rozwoju w skali regionalnej, wskazania zmian w gospodarce spowodowane modernizacja i restrukturyzacją, zrozumienia znaczenia odnawialnych źródeł energii.
- Zakłady tłuszczowe BIELMAR
Odwiedzając te zakłady młodzież poznaje sposoby pozyskiwania tłuszczów nienasyconych z nasion i ich przygotowania do spożycia, utwardzanie tłuszczów czyli produkcja margaryny. Te zajęcia dają młodzieży dodatkowo możliwość powtórzenia w praktyce wielu zagadnień z chemii ogólnej i nieorganicznej (np. rozdzielanie mieszanin, sorpcja, właściwości kwasów i zasad) oraz organicznej (rola tłuszczów nasyconych, nienasyconych w diecie, konserwantów i innych substancji w produktach spożywczych).
- Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach –Delegatura w Bielsku – Białej
W tym miejscu można pogłębić wiedzę na temat ochrony powietrza atmosferycznego, metod monitorowania zanieczyszczeń, monitorowania stanu ekologicznego i chemicznego wód słodkich; poznać parametry biologiczne, fizykochemiczne, biocenozę rzek regionu.
- Oczyszczalnia ścieków w Komorowicach
Uczniowie poznają zastosowanie biotechnologii tradycyjnej w ochronie środowiska, udział bakterii w biologicznym oczyszczaniu ścieków. Obserwują etapy fizycznego i biochemicznego oczyszczania ścieków komunalnych, produkcji biogazu. Zdobywają wiedzę na temat zasobów wodnych regionu i ich ochrony; uświadamiają sobie konieczność racjonalnego gospodarowania wodą również na poziomie gospodarstw domowych.
- Wytwórnia wód mineralnych Ustronianka
Daje możliwość zapoznania z technologią produkcji w przemyśle HT, wyjaśnia znaczenia inwestycji w Polsce dla rozwoju społeczno-gospodarczego kraju, pogłębia wiedzę o procesie produkcyjnym w przemyśle przetwórczym. W ciekawy sposób przedstawiony jest tu udział biotechnologii tradycyjnej w procesie produkcyjnym ze wskazaniem wpływu czynników lokalizacji przemysłu na rozmieszczenie i rozwój branż.
- Uniwersytet Jagielloński:
Muzeum Zoologiczne, Muzeum Anatomiczne, Muzeum Farmacji, Ogród Botaniczny,
Wydział Chemii
Na takich zajęciach uczniowie zapoznają się z przystosowaniami adaptacyjnymi roślin i zwierząt do funkcjonowania w określonym środowisku. Dowiadują się, jakie rośliny i zwierzęta są zagrożone wyginięciem. Pogłębiają wiedzę o budowie i funkcjonowaniu organizmu człowieka. Odwiedzają też nowoczesne laboratoria naukowe, poznając profil ich badań m.in. spektroskopię IR, UV, ASA, spektrometrię mas czy chromatografię.